Việc dân sự là việc cơ quan, tổ chức, cá nhân không có tranh chấp, nhưng có yêu cầu Tòa án công nhận hoặc không công nhận một sự kiện pháp lý là căn cứ làm phát sinh quyền, nghĩa vụ dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động của mình hoặc của cơ quan, tổ chức, cá nhân khác; yêu cầu Tòa án công nhận cho mình quyền về dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động[1]. Ví dụ: Yêu cầu công nhận thuận tình ly hôn, thỏa thuận nuôi con, chia tài sản khi ly hôn; yêu cầu tuyên bố hoặc hủy bỏ quyết định tuyên bố một người mất tích; yêu cầu công nhận kết quả hòa giải thành ngoài Tòa án; yêu cầu hủy bỏ nghị quyết của Đại hội đồng cổ đông, nghị quyết của Hội đồng thành viên theo quy định của pháp luật về doanh nghiệp; yêu cầu tuyên bố hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể vô hiệu…
Khi yêu cầu Tòa án giải quyết việc dân sự, cơ quan, tổ chức, cá nhân phải tuân theo thủ tục giải quyết việc dân sự trong BLTTDS 2015. Cụ thể, cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền tự mình hoặc thông qua người đại diện hợp pháp yêu cầu Tòa án có thẩm quyền giải quyết việc dân sự. Người yêu cầu Tòa án giải quyết việc dân sự phải gửi đơn đến Tòa án có thẩm quyền, trong đó, phải có các nội dung chính sau: Ngày, tháng, năm làm đơn; tên Tòa án có thẩm quyền giải quyết việc dân sự; tên, địa chỉ; số điện thoại, fax, địa chỉ thư điện tử (nếu có) của người yêu cầu; những vấn đề cụ thể yêu cầu Tòa án giải quyết và lý do, mục đích, căn cứ của việc yêu cầu Tòa án giải quyết việc dân sự đó; tên, địa chỉ của những người có liên quan đến việc giải quyết việc dân sự đó (nếu có); các thông tin khác mà người yêu cầu xét thấy cần thiết cho việc giải quyết yêu cầu của mình;… Trường hợp đơn yêu cầu giải quyết việc dân sự được thụ lý, theo thủ tục giải quyết việc dân sự trong BLTTDS 2015, Tòa án sẽ thông báo bằng văn bản cho người yêu cầu, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến việc giải quyết việc dân sự, cho Viện kiểm sát cùng cấp về việc Tòa án đã thụ lý đơn yêu cầu trong thời hạn 03 ngày kể từ ngày thụ lý đơn yêu cầu[2]. Tiếp đó, thời gian để Tòa án chuẩn bị xét đơn yêu cầu thông thường là 01 tháng, kể từ ngày thụ lý đơn yêu cầu và có thể được kéo dài nhưng không quá 01 tháng. Sau khi chuẩn bị xét đơn yêu cầu, Tòa án phải mở phiên họp để giải quyết việc dân sự. Theo thủ tục giải quyết việc dân sự trong BLTTDS 2015, thành phần phiên họp nêu trên bao gồm: kiểm sát viên Viện kiểm sát cùng cấp; người yêu cầu hoặc người đại diện hợp pháp, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của họ; người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan hoặc người đại diện hợp pháp, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của họ được Tòa án triệu tập tham gia phiên họp; trong trường hợp cần thiết, Tòa án có thể triệu tập người làm chứng, người giám định, người phiên dịch tham gia phiên họp. Sự vắng mặt của những chủ thể đã nêu sẽ được Tòa án giải quyết theo quy định của BLTTDS 2015[3].
Theo như thủ tục giải quyết việc dân sự trong BLTTDS 2015, các yêu cầu về dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động có thể được giải quyết bởi một Thẩm phán hoặc một tập thể gồm ba thẩm phán tùy từng trường hợp. Đặc biệt, thành phần giải quyết yêu cầu liên quan đến việc Trọng tài thương mại Việt Nam giải quyết tranh chấp theo quy định của pháp luật về Trọng tài thương mại (ví dụ như: yêu cầu chỉ định hoặc thay đổi Trọng tài viên; yêu cầu áp dụng, thay đổi, hủy bỏ biện pháp khẩn cấp tạm thời; yêu cầu hủy phán quyết trọng tài;…) được thực hiện theo quy định của pháp luật về Trọng tài thương mại[4]. Bên cạnh đó, cần lưu ý rằng, theo thủ tục giải quyết việc dân sự trong BLTTDS 2015, thời hiệu yêu cầu giải quyết việc dân sự được thực hiện theo quy định của Bộ luật dân sự hiện hành, ví dụ, đối với yêu cầu tuyên bố một người mất tích, theo quy định tại Điều 68 Bộ luật dân sự 2015, khi một người biệt tích 02 năm liền trở lên, mặc dù đã áp dụng đầy đủ các biện pháp thông báo, tìm kiếm theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự nhưng vẫn không có tin tức xác thực về việc người đó còn sống hay đã chết thì người có quyền, lợi ích liên quan có quyền yêu cầu Tòa án tuyên bố người đó mất tích[5].
Trên đây là nội dung khái quát về thủ tục giải quyết việc dân sự trong BLTTDS 2015. Nếu Quý khách hàng có khó khăn trong việc tìm kiếm một Công ty Luật Tư vấn và hỗ trợ về thủ tục giải quyết việc dân sự trong BLTTDS 2015, vui lòng liên hệ chúng tôi: Phước và Các Cộng Sự là một công ty luật chuyên nghiệp được thành lập tại Việt Nam và hiện có gần 100 thành viên đang làm việc tại ba văn phòng Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội và Đà Nẵng. Phước và Các Cộng Sự cũng được đánh giá là một trong những công ty luật chuyên về pháp luật dân sự hàng đầu tại Việt Nam mà có các lĩnh vực hành nghề đứng đầu trên thị trường pháp lý như Lao động và Việc làm, Thuế, Mua bán và Sáp nhập, Tranh tụng. Chúng tôi tự tin là một trong những Công ty Luật cung cấp dịch vụ pháp lý tốt nhất đến Quý Khách hàng.
[1] Điều 361 BLTTDS 2015
[2] Điều 362, Điều 365 BLTTDS 2015
[3] Điều 367 BLTTDS 2015
[4] Điều 67 BLTTDS 2015
[5] Điều 184 BLTTDS 2015, Điều 68 Bộ luật dân sự 2015
